PULE'ANGA 'O TONGA
Ministry of Public Enterprises
Lakanga ‘Ata
• Talekita Poate ki he Ngaahi Pisinisi ‘a e Pule’anga
‘Oku fanongonongo atu heni mei he Potungaue ki he Ngaahi Pisinisi ‘a e Pule’anga ‘a e ngaahi lakanga ‘ata ko e “Talekita ki he Poate ‘a e Ngaahi Pisinisi ‘a e Pule’anga”
Ko e ngaahi pisinisi ‘a e Pule’anga ‘oku fiema’u ki ai ‘a e kau Talekita, ‘oku kau ki ai ‘a e:
- Kautaha ‘Uhila ‘a Tonga (TPL)
- Poate Vai ‘a Tonga (TWB)
- Kautaha Ma’u Mafai ki he Veve (WAL)
- Kautaha Fetu’utaki ‘a Tonga (TCC)
- Komisoni Fakamafolalea ‘a Tonga (TBC)
- Kautaha Feáveáki Meili á Tonga (TPost)
- Kautaha Keipolo á Tonga (TCL)
- Kautaha Malaévakapuna á Tonga (TAL)
- Kautaha Vaka ‘Otumotuanga’ofa (FISA)
- Ma’u Mafai ki he Ngaahi Taulanga (PAT)
- Kautaha Maketi á Tonga (TMCL)
- Kautaha ‘oku nau Tokangaí e Koloa á Tonga (TAMA).
‘Oku faka’amu ‘e he Pule’anga (Ma’u ‘Inasi) ke fakaafe’i atu kinautolu:
- ‘Oku nau ma’u ‘a e ngaahi taukei kehekehe ‘oku fakapatonu ki he fatongia tefito ‘o e ngaahi kautaha Pisinisi ‘a e Pule’anga.
- Ha kau fakafofonga mei he komiuniti mo e kakai ‘oku nau faka’aonga’i ‘a e ngaahi sevesi, mo e koloa ‘a e ngaahi Pisinisi ‘a e Pule’anga.
- Ha kau fakafofonga mei he hou’eiki fafine taukei ‘o e fonua.
Ko e Ngaahi ʻulungaanga mahuʻinga ke maú é ha memipa Poate
Ko kinautolu ‘e fie tohi mai kuopau kenau ma’u ʻa e konga lahi ʻo e ngaahi ʻulungaanga ko ʻeni, ke makatu’unga ai ‘enau fe’unga ke hoko ai ko ha memipa ʻo e ngaahi poate:
- Mahino’i ʻa e fatongia ó e Poate mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e pule lelei;
- Anga faka-taki mo visone;
- Faitotonu mo angatonu;
- Taliui mo Áta kituá á e ngaue;
- Loto fiengaue mo mateaki’i ‘a e taumuʻa mo e ngaahi tefitoʻi fatongia ʻo e Pisinisi;
- Poupouʻi mo fakaivia ʻa e loto fie ngaue;
- Tukupa ki he ngaue fakataha mo langahake ʻo e kau ngaue;
- Fakahoko hono fatongia fakatalekita ó longomoúi lolotonga á e ngaahi fakataha, pea mateuteu maú pe ki he ngaahi fakataha ʻa e Poate;
- Ko éne faituʻutuʻuni ke fakamuómuá á e lelei taha maáe Ngaahi Pisinisi á e Puleánga pehe foki ki he Maú Ínasi;
- Moúi lelei fakaesino mo fakaátamai;
- Fakamu’omu’a ma’u pe ‘a e ngaahi fiema’u ‘a e fatongia Talekita mo e Poate.
Ngaahi Taukei mo e A'usia Fakangaue 'oku Fiema'u 'i he Poate:
Kuopau ke maú ʻe he tokotaha kole ngaue ʻa e konga lahi ʻo e ngaahi taukei mo e ngaahi aʻusia ngaue ko ʻení:
- Maheni mo e ngaahi tefito'i ngaue 'a e Ngaahi Pisinisi á e Puleánga pea pehee ki he sekitoa ‘oku fakahoko fatongia ai ‘a e Poate;
- Taukei fakapisinisi;
- Fetu'utaki fakapisinisi lelei;
- Taukei 'i hono ohi ha ngaahi fokotuútuú ngaue ki he feliliuaki ó e 'atakai fakapisinisi;
- Taukei 'i hono pule'i lelei 'o e pa'anga;
- Taukei ngaue í hono pule'i mo fakalele e fakahoko ngaue ó e pisinisi;
- Taukei 'i he palani mo e fokotuútuú ngaue 'a e pisinisi;
- Potoí ngaue ki hono pule'i ó e kaungaue ó ha pisinisi;
- Taukei 'i hono pule'i 'o ha poloseki, tautautefito ki he ngaahi langa fakalakalaka mo e 'inivesimeni;
- Potoí 'i hono fakaútoúta 'a e ngaahi liliu fakalao mo fakapolitikale;
- 'Ilo ki he maketi mo e va fengaueáki mo e kakai;
- Taukei ki hono mapule'i 'o e ngaahi fakatamaki ‘oku hu’u ki ai ‘a e pisinisi;
- Taukei fakatekinikale fe’unga mo fakapatonu ki he Ngaahi Pisinisi á e Puleánga.
Ke ke hoko ko ha talekita poate, kuo pau ke ke a’usia ‘a e ngaahi makatuúnga ‘oku tu’utu’u ni í he Lao ki he ngaahi pisinisi á e puleánga (Public Enterprises Act) mo e lao ki he ngaahi kautaha (Companies Act). Ko e ngaahi tohi kole kotoa ke fakatuásila kia:
Dr Fotu K.V. Fisi’iahi
Pule Lahi
Potungaue Ki he Ngaahi Pisinisi e Puleánga
Levolo 1, Tonga Post Building
Nukuálofa
Tonga
Kataki kae fakahu mai ‘a e ngaahi tohi kole, fakataha mo e ngaahi tohi poupou ki he tu’asila ko ia ‘oku ha atu ‘i ‘olunga. Pe ko hono ímeili mai kia Lavinia Ika, lika [at] mpe [dot] gov [dot] to .
Ka toe fiema’u ha fakaikiiki, kataki ó fetuútaki mai kia Lavinia Ika í he fika telefoni 7400255 pe ímeili ki he lika [at] mpe [dot] gov [dot] to
Ko e ngaahi tohi kole kotoa pe ke fakahu mai ‘o ‘oua toe tomui ange ‘í he taimi 4.00 efiafi ‘o e áho Falaite, 21 ó Fepueli, 2025.