'Ikai tali 'e he Fakamaau'anga Tangí 'a hono faka'ilo 'e he Komisiona ki he Fakafepaki'i 'o e Ta'efaitotonú 'a e Pangikē Pule Fakafonuá 'o Tongá

‘Ikai tali ‘e he Fakamaau’anga Tangí ‘a hono faka’ilo ‘e he Komisiona ki he Fakafepaki’i ‘o e Ta’efaitotonú ‘a e Pangikē Pule Fakafonuá ‘o Tongá, Kōvana, Seá pea mo e Poate ‘a e Kau Talēkitá

Na’e tali ‘e he Fakamaau’anga Tangí ‘i he ‘aho 20 ‘o Nōvema 2025, ‘a e tangi ‘a e Pangikē Pule Fakafonua ‘o Tongá (NRBT), Kōvaná, Seá mo e Poaté, ‘o tu’utu’uni ai ko e ngaahi faka’ilo na’e fakahoko ‘e he Komisiona ki he Fakafepaki’i ‘o e Ta’efaitotonú (ACC) na’e “tōnounou pea ‘ikai tali” pea “na’e totonu pē ke ‘oua ‘e fakahoko ha faka’ilo”.

Na’e fakahā ‘e he Kōvana ‘o e NRBT Moeaki: “’Oku taimi lelei ‘aupito ‘a e tu’utu’uni ko ‘eni ‘a e Fakamaau’anga ma’olunga tahá pea hangē ko ia na’a mau fakahoko atu mei he kamata’angá pē, na’e fakalao pē ‘emau ngāue ‘a kimautolu, pea na’e fakahoko fakapotopoto ia ‘i he laumālie lelei, ‘o fakatatau ki homau ngaahi ngafa fatongia ko ha ngāue’anga fakapa’anga falala’anga mo fakapotopoto, ‘i he fehangahangai ko ia mo e ngaahi tukuaki’i mei he Komisiona ACC fo’ou na’e toki fokotu’ú. ‘Oku ‘i ai ‘a e ‘amanaki he’ikai ngata pē ‘i hono toe fakafoki mai ‘e he tu’utu’uni ko ‘ení ‘a e ongoongo lelei mo falala’anga ‘o e NRBT, kae toe fakamālohia ‘ene ngaahi tukupā ke malu mo fakangeingeia hono pule’i ‘ene fakahoko ngāué.”

Na’e tu’utu’uni ‘e he Poate ‘a e NRBT ‘i he ‘aho 12 ‘o Sepitema 2024 ke:

1. foaki atu ha ngaahi pa’anga fakamanatu ki he kau ngāué ke faka’ilonga’i ‘a e 35 ta’u ‘o ‘ene fakahoko fatongiá;
2. (kimu’a pea fakahoko ‘a e tu’utu’uni ke totongi atu ‘a e ngaahi pa’anga ko ‘ení, na’e tomu’a kumi pea ma’u fale’i ‘a e Kōvaná mei he ‘ene Fakafofonga Lao Ma’olungá ‘o fakapapau’i ko hono fakahoko ‘a e totongi atu ko ‘eni ki he kau ngāué na’e fakahoko pē ia ‘i loto ‘i he Lao NRBT;
3. (hili ‘a hono fakahā atu ki he kakaí ‘a e totongi atu ko ‘ení, na’e fakahoko ai ha lāunga ki he ACC ‘o tukuaki’i ai kuo maumau’i ‘a e Lao NRBT;
4.  neongo ‘a e fietokoni kakato ‘a e Pangikeé, na’e hoko atu pē ‘a e ACC ia ‘o

fakahū atu ha faka’ilo fakalao te’eki tomu’a fakahoko ha’ane fakatotolo totonu ke ma’u ha fakamo’oni fe’unga koe’uhí ke makatu’unga mei ai ‘a e ngaahi tukuaki’i ‘o e ngāue ta’efakalao, ta’efieauna pe laumālie kovi.
‘I he ‘ikai ko ia ke tali ‘e he Fakamaau’anga Tangí ‘a e ngaahi tukuaki’i ‘a e ACC fekau’aki mo e NRBT, ‘ene Poaté mo e Kōvaná, na’a ne tu’utu’uni ai ‘o pehē:

1. na’e ‘ikai hā ‘i he Fakamatala ‘o e ‘Eké ha tu’unga fakapotopoto ke faka’ilo ai ‘a e Pangikeé;
2. na’e ‘ikai tali ‘e he Fakamaau’angá ‘a hono tukuaki’i ‘o e Kau Talēkitá ‘a ia na’e pehē ‘e he Komisioná na’e makatu’unga ia ‘i he ta’efakalao ‘a hono totongi atu “na’e ta’efakalao hono totongi atu ki he kau ngāue ha fakapale (pe ko e hā hono fakalea) pea ‘ikai tali ai ‘a e ‘eke ko ia ki he Kau Talēkitá mo e Kōvaná;
3. na’e ‘uhinga lelei pē ‘a e kumi fale’i ia ‘a e Kōvaná mei he Fale’i Fakalao Ma’olunga ‘a e NRBT kimu’a pea toki ‘oatu kefakakaukau’i ‘e he Poaté koe’uhí na’e ‘ikai ta’efakalao ‘a e totongi atu ia ko ‘ení, ka na’e malava ke fakakikihi’i, pea ko e ‘uhinga ia na’e totonu ai pea fakapotopoto ‘a e kumi fale’i ‘a e Kōvaná;
4. na’e tu’utu’uni ‘e he Fakamaau’angá, na’e ‘ikai ke fakahū atu ‘e he Komisioná ha mo’oni’i me’a, pe fakahū atu ha fakamatala fakamo’oni ke fakamo’oni’i na’e ngāue ta’etotonu ‘a e Kōvaná ‘i he ‘ene kumi fale’í;
5.  ‘oku pehē ‘e he Fakamaau’angá ‘oku ‘ikai ha makatu’unga ‘o e tukuaki’i ko ia ‘e he Komisioná ‘o pehē pau pe na’e ‘ilo ‘e he Kau Talēkitá ‘oku maumau’i ‘e he totongi atu ‘o e kau ngāué ‘a e Lao ki he Pangikē Pule Fakafonua ‘a Tongá pe na’a na’u mātu’aki ta’efieauna pē kinautolu pea nau fakahoko ‘enau ngāue ko iá ‘i he laumālie kovi”.

Kuo uesia lahi ‘e he fakatonutonu fakalao ko ‘ení na’e fakahoko ‘e he ACC ‘a e tu’unga falala’anga ‘a e kakaí ‘i he Pangikē Pule Fakafonua ‘o Tongá koe’uhi ko e tukuaki’i kuo pule’i ta’etotonu ia ‘a ia na’e ‘ikai tali ia ‘e he Fakamaau’angá.
‘Oku hoko ‘a e tu’utu’uni ni ko ha fakamanatu taimi lelei ki ha Pule, ‘a ia ‘oku ne tokangaekina hono fakatotolo’i ha ngāue hala, ke fakahoko ‘a e ngāue ko iá makatu’unga ‘i he fakamo’oni falala’anga ‘o ‘ikai kehe ange, hili ia ha fakahoko tokanga ‘a e ngāué.

‘Ofisi ‘o e Kōvaná
25 Nōvema 2025.

--

Sponsored Post #8892 Ongoongo Tuku Atu Pangikē Pule Fakafonua ‘o Tongá 25 Novema - 25 Tisema 2025./h5>