You are here

Talanga 'i he lea faka-Tonga

'Oku 'ikai ko ha palau au

USA

'Etita,

'Oku ou kole fakamolemole atu kae mono atu e ki'i fakakaukau tu'ani ki he tangata ko Siosiua L Toufa'ipanga, he kuo ne hapohapo 'aki hoku "Hingoa" 'i he 'ene talanoa kia Sefita. 'Oku ne ngaue'aki hoku Hingoa 'o hange ha'ane faka'aluma. Kuo ne hiki atu au 'o hange ha fu'u palau 'i he 'ene talanoa kia Sefita pea si'i fakakau mai mo e tangata fai faka-hinohino 'a e Palemia'. Kuo ne toe tafoki hake 'o tukuhifo e faifatongia 'a e tangata na'e 'ikai kau mai ia he talanoa'.

Tangata Tofua'ipangai 'oku ou fakatauange pe he'ikai teke tatau mai kae tuku pe mu'a keu tokoni atu ki he 'uhinga na'aku kau atu ai pe poolave ki ho'o "kaveinga malanga".

Katai pe pea ke fakamolemole kapau na'e ha ne fai ha "faka'aluma" 'o hange ko ho'o tukuaki'i au'. Ko e founga 'eku tohi 'i hono tali e "Tokanga he fanga Nifoloa" na'e 'ikai ha faka'aluma ia ko e fakaha atu pe 'a e anga 'eku ongo'i ki he taha 'o e ngaahi 'uhinga na'a ke lave ki ai he ko au na'aku fakaava e 'uluaki talanoa moe vivili 'o fehu'i felave'i mo e Pekia 'a e Tama Pilinisi Tu'ipelehake mo hono 'Ofa'anaga pea. Ko 'eku mo'oni kotoa pe 'ena na'e tuku atu ki he siakale 'o e talanoa.

Ko e fo'i lea "faka'aluma", ko hono 'omi (fa'u) ha fo'i kovi ke fakangalikovi'i 'aki ha mo'oni. Kuo lahi ho'o ngaue mai 'aki 'a e fa'ahinga tukuaki'i ko 'eni 'i he taimi tatau pe 'oku ke fihia he 'ulungaanga koia. Ko ia ai 'oku ou pehe ko ko e pe 'oku ke faka'aluma'. Na'e tu'unga 'eku lele atu ki loki talanoa he na'a ke lave ki he 'ikai totonu ke fai ha kumi ki he 'uhinga 'o hono fakatotolo 'o e Pekia 'a Tu'ipelehake mo hono 'Ofa'anga. Ne lahi 'a hono fehu'ia pe koe ha neu fehu'ia ai lolotonga 'ena kei 'e'epa te'eki he telio.

Tuku mai mu'a ha ki'i faingamalie keu lave ki he "Kaveinga" he 'oku pelepelengesi hono taimi he kuo Telio e Tama ki hono Toka'anga'. Siosiua 'oku 'ou lave'i pe 'oku ke 'i he tafa'aki 'o e Fekumi' pea koia teu ki'i lave nonou pe ki he 'uhinga na'aku fai ai 'a e fehu'i'. Ko e taimi totonu 'o e fakatonutonu' 'oku fai ia 'i he hoko 'a e fehalaaki'. 'Oku 'ikai tatali ia ke piliote (tapuni) pea toe ta'aki pe hukehuke'i ke fakatonutonu. Ko hono 'uhinga ia 'oku fa'a ta'ofi ai 'a e ngaahi me'afaka'eki 'i he ngaahi fonua muli kae 'oua leva ke fai e fakatotolo pe na'e tupu e fakatamaki mei he ha? Ko e fekumi kotoa pe 'oku tuku atu leva ki he (Media) faiongoongo ke tuku atu ki he (public) kainga ke nau 'ilo ki ai.

Ko e 'eku totonu ki hoku fatongia' ko hono vakai'i pea fakalelei'i e maumau moe ngaahi me'a 'oku hoko 'i he ngaahi Pangai 'oku ou faifatongia ai'. 'Oku totonu foki keke mahino'i ai pe 'e koe he ko e tafa'aki ia 'oku ke fekumi ai' (Loa'u Research). Ko e taha 'eni 'o e ngaahi fatongia pea ke fakakau atu 'i ho'o fekumi. Ko e fakalelei'i kotoa pe 'o e Pangai' 'oku tu'utu'uni ke hukehuke'i e ngaue, pea kapau 'oku faka'ofo'ofa pea 'e pehe mai leva e Matapule fai fatongia' "'u'ufi" (lelei e ngaue). Ko e tali ki ho'o tohi' ko e tali atu ia 'i hoku fatongia' pea koe 'uhinga ia na'aku fehu'i ai'. Na'e 'ikai ko ha ta'emingao he ko 'eku me'a (fatongia).

Ko e ongoongo ko hono fakaha 'oe ola 'oe "Fekumi"' pe ko hono fakaha 'oku fai 'a e "Fekumi". Koia ko ho'o lave mai ke ta'ofi 'e fekumi 'oku ke fakafehalaaki'i 'e koe 'a e fatongia 'oku ke fai'.

'Oku ou kole fakamolemole atu ki he Punake 'oku 'a'ana e fa'u na'a pehe kuo te halakaka kita he 'uhinga na'e fai 'aki e fa'u'. 'Oku ou fie ngaue'aki pe 'a e ta'anga ni he 'oku ne veteki 'a 'eku 'uhinga na'aku tali ai 'a e tohi "Nifoloa".

'Oku tapu 'a e Matalafo Laukai;'Oku 'uhinga ia ke tuku e kai tu'u mo e tolo holo e me'akai' he 'oku 'ikai koha fafanga MOA pe monumanu (animals).

Ngata pe 'i he Folau Laa Afi; 'Oku ngofua pe 'ae 'ulungaanga ko 'eni' ke fai 'e he 'Ikale (Eagle) he 'oku 'ikai tu'u ia ki he kelekele ka 'oku lofa holo pe he langilau (vavaa), pea ko e Tu'i ia 'oe 'Univeesi.

Pe ha telesikoupi (mata) faka-loto langi; 'Oku toe fa'iteliha pe mo e La'a' he 'oku ne fakamaama e fo'i kolope pea hulu mo e me'a 'oku fakapulipuli mo poopoo'uli'.

Kene matu'aki ha matangi lahi; Ko e Matangi Tonga ko e lata'anga ia 'o e 'Ikale (motu'a ko 'eni 'oku fakahoha'a') he ko hono peau matangi 'oku lofa ai e 'Ikale ke fetuku 'ene ongoongo' ki he tapa 'e fa 'o e kolope pea toe malava pe ke hifo ki he Saute ('Aositelelia, Down Under).

Siosiua, he 'ikai ke u fo'i he talanoa he na'e 'olunga pe eni he "Kaliloa" 'o fanongo he fakahinohino mo e akonaki mei he nofo'anga 'o e 'Ofa'. Ko 'eku 'oaa' ne fu'u si'i hono lalanga pea loto ai 'eku kui ke lalanga pe ha fu'u kato polopola ke fa'o ai 'eku okooko he 'e faingofua ange ai hono holehole 'i hoku uma'.

Tuku pe mu'a ke u fehu'ia 'eku ngaahi vivili ki he me'a 'oku unga', mo e me'a 'oku tata'o he lalo takapau 'o hange ko e lave 'a Sefita Haouli. "Kuo tau makamakasia pea kuo fehulunaki e mata'i lalanga 'oe lotaha ko e tokakovi e hulu fakamoolu' ko hono tata'o 'aki pe hulu fo'ou e hulu kuo laui kuonga hono fakapuloui'i'.

He 'ikai ke u lave atu au ki he polokalama faiongoongo mo honau ngaahi fatongia he 'oku 'i ai pe 'a e kakai ia 'o e mala'e ko ia' pea 'oku 'i ai mo e ngaahi 'ako'anga 'oku nau fakahinohino e founga 'oe ngaue koia'.

Faka'apa'apa atu

Siosaia Moimoiangaha

LAX [dot] RAC [dot] Room [at] AlaskaAir [dot] com