'Etita,
Tulou mu'a kau hao hake he ke tali atu mu'a e kaila mai meihe tangata ko'ena ko Posoa Finau 'oku ha he Talanga 'i He Lea Faka-Tonga - "Ko e valoki ko e me'a fakalanga mamahi."
Ko e ngaahi fo'i poini 'eni na'e fai ki ai 'eku talanga:
1. Faka'ofo'ofa e "mana" (magic) ia 'o Campo ka 'oku toe fu'u fiema'u ha me'afakaofo (miracle) ia ke hoko ki he 'akapulu 'i Tonga.
2. Fu'u malohi e politiki 'i he 'akapulu 'i Tonga
3. Ta'efalala'anga mo ta'emaau (lack of accountability & transparency) e komiti 'akapulu 'i Tonga
4. Fiema'u ke fakalelei'i e komiti 'akapulu (TRU)
5. Fakamaa e TRU he kuo 'iloa 'i mamani mo e IRB 'ene palaku
6. Fakasi'isi'i e party 'a e komiti kae lahilahi hono kumi e taleniti pea loka'i ki he 'Ikale Tahi
7. Fu'u vave hono tuli e kau faiako (meimei oma ange e fetongi faiako he fetongi hoto kofu)
8. 'Oku puli e pa'anga 'o 'ikai ke 'ilo 'e he komiti pe 'oku 'alu ki fe
9. Tokolahi taha e kau va'inga mei he timi World Cup 'o e 2007 kuo nau fu'u motu'a ke toe va'inga he 2011
10. Fu'u fiema'u ha komiti 'akapulu faitotonu mo visione ki he lelei fakatokolahi 'ikai ko e fakafo'ituitui.
Ko e me'apango ko e hili pe ho'o kaila 'oku ou "fakamole space" pea ke longoa'a noa'ia ai pe 'o loloa ange ia he'eku tohi kae hala 'ataa ha'o lave 'e taha ki he ngaahi poini na'e 'uhinga ki ai 'eku tohi.
Posoa, 'e a'u pe ki ha neesi ka lea mai 'oku kovi 'eku ngaue teu ako mei he fo'i fakakaukau. Ko ho'o pehe, ". . . fiefakaongo atu ha taha ki ho'o fakaanga? let alone he 'ikai keke 'ilo'i ha me'a he 'akapulu." 'Oku ou mahamahalo ko moutolu pe ia 'i mamani 'oku mou 'ilo e va'inga. 'Oku 'i ai pe 'a e TV mo e internet 'i motu ni 'oku mau lava pe 'o mamata tonu atu ki he ngaahi fe'auhi 'i mamani 'o 'ikai ko ha fanongo talanoa. Ko e kau IRB Educators mo e Trainers 'oku nau lava mai 'o certify e kau faiako mo e kau fakamaau 'akapulu 'i motu ni talu mei he 2004. 'A ia 'oku 'asi 'a e insignia 'a e IRB he setifiketi pea lava pe ke 'alu atu 'a e tokotaha ko ia 'o fakamaau pe faiako ho fonua kapau 'oku 'i ai ha va'inga ai. Na'e 'i heni fakamuimui e kau IRB Educators 'i 'Aokosi 'o e ta'u ni, pea 'e toe 'i heni 'a e tokoua he uike tolu 'o e mahina ni ke to e fakahoko ha ngaahi certification he 'otumotu Hawaii.
Kataki pe Posoa kapau teke fakatokanga'i na'e te'eki ai ke u fakaanga'i 'a Campese. 'I he taimi tatau pe 'oku 'ikai ke 'Otua 'a Campese ia. Kapau 'oku ne fai ha tu'utu'uni 'oku 'ikai fe'unga mo e fakakaukau 'a e kau fan 'oku tonu pe ke tau fehu'ia.
Na'a ku ki'i va'inga ki he Hawaii Harlequin he valungofulu tupu. Ko e timi 'eni na'a nau 'omai 'a e kau star mei NZ hange ko Michael Jones, Grant Fox, Allen & Murray Mexted, etc. etc. Na'a ku fakafehu'i mamafa 'aupito 'a Murray fekau'aki mo e ngaahi me'a ta'efakafiemalie (kia au) fekau'aki mo hono treat 'o Willie O mo 'Emosi Koloto 'e he NZRU lolotonga 'emau katoanga ta'u 40 'emau kalapu 'akapulu he 2004. Ne tali lelei mo fakafiemalie pe 'e Murray 'eku ngaahi fehu'i 'o 'ikai kaila noa'ia ta'e poini 'o hange ko koe. 'Oku ou tui 'e pehe pe mo Campo.
Ko e pa'ake Kapiolani 'i Waikiki, Hawaii kuo tu'o lahi e tau tesi kuo fai ai. 'Oku ou faka'amu na'e lava ke 'oatu ha me'i musie mei Kapiolani ke tu'u he stadium Teufaiva. Kou tui pe Soa ko e "ngangau" ko ha taha 'oku si'i 'ene 'ilo (ignorant) ki he me'a 'oku longoa'a ki ai 'o hange tofu pe nai ko koe.
'E lava pe e TRU 'o kole tokoni ki he IRB ki hono tukuange mai e kau va'inga mei he kalapu ke nau fakafofonga'i fonua he tesi. Ko e me'a pe 'e ua he 'ikai tokoni atu ai 'a e IRB ki ha fonua ko e 1) na'e 'ikai ke fai ha kole ki he IRB pe 'ikai ke 'oange kei taimi e kole. 2) mei lua e IRB he sio ki ha la'i pepa 'oku 'asi ai 'a e TRU.
Ko 'etau poupou eni ki he 'akapulu 'oku 'oatu ai 'a e ngaahi fo'i fakakaukau ko'ena ke fai ki ai ha talanga mo ha ngaue ke tupulekina e maa'imoa 'a e Tamasi'i Tu'ipelehake kuo ne unga fonua. Kapau leva te ke fie kau he talanga, 'oku ou kole atu ke alea mai he poini kae tuku e maumau taimi, pea 'uluaki fakamaa'opo'opo ho'o facts kae tuku e ngahaha noa'ia.
Faka'apa'apa atu
'Aisea T. Tu'ikolovatu
(President/RME)
Kailua-Kona-Hawaii, USA
