'Etita,
Malo e tau mo e ngaue lahi hono tufaki mai e ngaahi ongoongo kemau lave 'inasi ai he ngaahi tuliki 'oku mau fokoutua ai. Tuku pe mu'a e ki'i faingamalie ko'eni' ke u vahevahe atu e ki'i fakakaukau ko'eni' 'o felave'i mo e kafo kuo hook ki he Ashika 'o kafo pea tauanga'a ai e Tonga kotoa pe he fo'i Kolope'.
Ne u lau he nusipepa 'a e LA Times na'e fakamatala ai tokua ko e lea 'a e 'Eiki Vaka 'o e 'Ashika' na'ane pehe ai tokua ko e palopalema kuo hoko 'oku totonu ke tukuaki'i e Potungaue Fefolau'aki' mo e pule'anga he na'a nau fakamalohi'i tokua ke folau pe vaka' lolotonga e matangi kovi' mo 'ikai fe'unga ke folau.
'Oku ou fakatumutumu he fakamatala fakavalevale mo'oni eni kuo fai mei ha 'Eiki Vaka (Captain) 'o e Ashika te'eki kakato e houa 'e 24 e ngoto 'a e Ashika'. 'Oku ha 'i he fakamatala 'a e 'Eiki Vaka' 'a 'ene toonounou mo masivesiva (kete-kovi,
pose) faka-takimu'a 'i he 'ene tu'unga ngaue ko e (Captain) 'Eiki Vaka. 'Oku 'ikai ke ne 'ilo ko e ngaahi fakamatala kuo ne vahevahe 'oku uesia lahi faufaua ai e loto 'o e ngaahi famili 'oku huki tonu ai e mamahi (kafo) mo e po'uliloloo kuo hoko'. 'Oku mahino mai ko e taufaa hange ha taha 'oku mate kala' (tuhu takai) kuo fai 'e he 'Eiki Vaka 'i he 'ene feinga ke tuhu holo' kae 'aa'aatea mai pe 'a 'ene feinga ke tonuhia kae halaia e taha kotoa pe kau ai mo e si'i kau pekia.
'I he tu'unga faka-'Eiki Vaka' (Captain) koia mo 'ene kau ngaue' 'e fakamuimui taha ke mavahe mei he Ashika pea toki ngoto ke fakamahino na'anau feinga ke 'ilo 'e he 'ene kau pasese 'a e me'a kuo hoko'. Kuo mahino mai eni ko e 'Eiki Vaka mo e kau ngaue 'o e vaka' na'anau fuofua mavahe mei he Ashika he ko kinautolu pe kuo hao'. 'Oku ou pehe na'e totonu ke fakama'uma'u (kukuta) hifo e he 'Eiki Vaka' 'ene ngaahi fakakaukau kae 'oua leva kuo lava e fakatotolo pea ma'u e kau fefine mo tangata kuo nau tanumia he loto moana'. Ko e 'Eiki Vaka (Captain) taukei' fakatakimu'a 'oku feilaulau'i pea mate pe mo 'ene kau pasese, 'oku 'ikai 'uluaki heka ia ki hono vakafokotu'u 'o ta'ata'alo mo ui kihe kau pasese ke takitaha kumi 'ene mo'ui, malie ee.
'Oku toe fakaloloma ange 'a e fakafisi 'a e Minisita Fefolau'aki he fu'u taimi faingata'a ni'. 'Oku haa mahino mai 'a e toonounou mo e masiva 'ilo pea 'ikai fe'unga ke hoko ko e takimu'a.
'Oku ou tui lahi 'oku totonu ke kole fakamolemole e 'Eiki Vaka (Captain) mo e Minisita Fefolau'aki kihe kakai 'o e fonua' pea tu'u 'o matatali e faingata'a' pea tali halaia pea 'oua 'e toe tuhu holo mo kumi tonuhia'.
'Ofa pe 'oku mahino atu e ki'i fakakaukau tu'ani'.
Joshua Nehasi