'Etita,
Ko 'eku faka'amu 'i he 'aho ni kia kitautolu kotoa pe, 'o 'ikai ko kinautolu pe 'oku vaivai fakalaumalie ka kia kitautolu fakakatoa, ketau ma'u ha taukei mo ha 'ilo pau e ngaahi taa sipinga mo e ngaahi lea fakataataa 'a e Fakamo'ui'. Ko e taimi lahi 'oku tau fekumi ki Hevani 'i he ngaahi founga kehe kehe pea fakamamafa ki he ngaahi 'ilo fakahisitolia mo e ngaahi fa'u fakakaukau 'a e kakai kehe kehe, 'a ia 'oku 'ikai fu'u mahu'inga 'o hange ko 'etau ngaahi taukei fakafo'ituitui. 'O hange ko e mo'oni fakatisaipale pea mo e malohi 'oku ma'u mei he ngaahi taukei mei he 'etau 'uluaki puke nima mo e To'ukupu 'o e 'Otua Mafimafi'.
Ko e me'a malie mo'oni ko 'etau fepotalanoa'aki 'i he ngaahi fakakaukau kehe kehe kuo tau tufi mei he ngaahi fonua kuo tau kumi mo'ui ki ai. Ko e me'a 'oku hoko' ko 'etau fetuku e ngaahi ma'u koia ki hotau ki'i fonua ke langa hake 'aki tokua, pea fakakaukau 'e ni'ihi 'oku tau masiva 'ilo. 'Oku ou kole heni ki he kaunga talanoa kotoa pe 'i he folamu ko 'eni' ke mou ki'i ta'utu hifo mu'a kau ki'i talanoa atu ki he valau ko 'eni kuo tau mo'u nofoa ai 'i hono fakaanga'i 'o e Tama Palemia Dr Feleti Sevele. Kuo lahi 'a hono 'ohofi 'o e tangata ni pea fakaanga'i 'a 'ene ngaue'aki e lea fakataataa mei he Tohi Tapu'. Ko e ni'ihi kuo nau fetuku mai e ngaahi fa'u lea 'a e kakai mei he ngaahi fonua kehe kehe kuo halapapa hono ngau'aki 'e he kakai 'e miliona 'o e ngaahi fonua koia'.
He 'ikai keu toe lave fakatohitapu he 'oku toonounou e ni'ihi pea pehe tokua 'oku 'ikai kenau tui 'Otua pea ko e ni'ihi 'oku nau pehe kuo hala e 'uhinga ne ngaue'aki 'e he Tama Palemia 'a e lea fakataataa mei he Tohi Tapu'. He 'ikai keu toe tufi ha lea mei ha ngaahi fonua muli he 'oku 'ikai kenau piki mai nautolu ki hotau ki'i fonua. Teu ngaue'aki pe e ngaahi lea mo e 'uhinga na'e fatu 'aki hotau ki'i ki fonua talu mei hono fata 'e he 'etau fanga kui kimu'a pea toki hake e kau faifekau fakakalisitiane. Ko e ngaahi kupu'i lea 'eni 'oku ou fie ngaue'aki kia kinautolu kuo nau tolomaka'i 'e Tama Palemia talu hono fakanofo kene tataki e fonua.
Ko e ngaahi lea fakataataa 'eni 'oku ako'i he ngaahi ako iiki kimu'a pea nau toki hoko atu ki he ngaahi Ako Ma'olunga. Ko e ngaahi kupu'i lea ko 'eni na'e 'uhinga ia kia kinautolu 'oku kaaimu'a mo 'oho'ohomu'a 'i he ngaahi me'a 'oku 'ikai kenau lava.
1- Ka na'e tatau ho ngutu' mo ho tuhu'.
If your mouth was only the same as your pointing!
2- Fakaanga 'i tefito'i niu.
Criticism at the foot of a coconut tree. It is easy to criticize while sitting down.
3- Holi ke utuutu he ma'ala utu.
Desires to glean before the harvest is completed
4- Lau pe 'e he lokua' ko e moana hono taputa'
The small fish (lokua) thinks her little hang-out close to shore is the expense of ocean.
5- Laku maka fai ki moana.
All the rocks you can throw will never fill up the ocean.
6- Matenga 'i vao kaka'.
Working to death on barren soil.
'Ofa pe 'e 'aonga atu e lau 'a e kau helo 'oe 'otufelenite ki he kau kumi fonua fo'ou kuo nau fetuku mai e ngaahi 'uhinga 'a e ngaahi fonua kehe ke fakaanga'i 'aki e fonua ne tuku ki langi 'e he 'uluaki IV. 'Oku ngofua pe 'e lea ki Tonga kapau 'oku mahino'i hoto tupu'anga mo 'enau ngaahi 'uhinga'
'Ofa atu
Siosaia Moimoiangaha
siatahi [at] yahoo [dot] com
California, USA
