'Etita,
'Oku ou fakame'apango'ia ko e 'asi mai ki tu'a e matu'a ne tautoitoi 'i he ngaahi talanoa ki mu'a' na'a nau tu'uaki e Temokalati mo hono fiema'u ke a'u ki ai a Tonga. Kuo nau toe tu'u 'o talamai ke 'oua 'e fai ha me'a ia he kuo 'osi faka'ofo'ofa pe 'a Tonga ia. Ko e ni'ihi ne nau tala 'i he Taimi 'o Tupou To'a ko e Pilinisi ta'e'ofa kuo nau toe tu'u mai 'o tala ke tuku e lea ta'e faka'esia. 'Oku ou kole heni ki he kau tangata mo kau fefine, 'ai ke mahino pe 'oku mou kau ki fe? Kuo lahi faufaua hono tu'uaki ke feinga a Tonga ki sivilaise 'a mamani, kuo toe talanoa mai e motu'a UK tokua kuo 'ofa ia 'i Tonga. Kau tangata tuku e maalualoi mo e 'amio' he 'oku 'ikai "Tatau homou tuu mo homou ngutu".
'Oku 'ikai ke u 'ilo pe koeha kuo hange ai ha fanga kuka' e movetevete e talanoa' ko Mele Lulu 'oku tokotaha pe ka kuo laui tangata mo fefine hono 'ohofi 'ene lea 'aki hono loto mo 'ene vakai'. Ne mou poupoui'i e totonu 'a e tangata ki he 'ene lea' kuo tala eni 'oku anga ta'efaka'apa'apa e talanoa 'a Mele. 'Oku ou kole atu tanaki ho'o mou talanoa pea lau ho'omou tohi' pea toki vahevahe mai he 'oku mou lea ta'e faka'apa'apa mo e fieme'a ange kimoutolu 'i he me'a 'oku mou tu'uaki. Kapau 'oku mou sai'ia pe he 'uli pea hokohoko atu pe ho'o mou nofo pehe, tuku pe mu'a ke fai e feinga he 'oku 'ikai faingata'a. Kuo tala mai 'e he ni'ihi ki he fefine ke fai ha'ane tokoni, tuku mu'a e tuhu' na'a kui ha taha. Ko e talanoa kuo tau fihia ai kuo mo'oni e lau 'a Mele kuo hange 'a Nuku'alofa ha toumui (backyard) he kuo lahi e tau'ataaina ke laku noa'ia holo pe e veve. Ko e fakama'a 'oku 'ikai koha me'a 'ia 'oku toe uki ko e me'a ia 'oku kamata mei 'api pea kapau he 'ikai ako'i e laku noa'ia pe e veve'.
Mou kataki 'o talanoa mai ke tau femahino'aki he kuo tau teunga 'aki e koloa 'a e ngaahi fonua muli kae 'ikai tanaki atu mo 'enau to'onga mo'ui 'o hange ko e lave 'a Mele. Koeha hano maumau kapau ko e 'ofa fonua kuo fai 'e Samiuela Vaipulu kene fakafoki hono vahenga Falealea ke fai 'aki e ngaahi 'o e ngaahi hala moe tufi 'o e veve'. Ko e 'ofa' 'oku 'ikai talanga'i pe hiva kava 'aki. Tuku mu'a hono tukuaki'i 'o e fefine ko Mele kae 'ai e me'a 'oku malanga'i mai.
'Oku 'ikai kovi e pukepuke 'o e 'ulungaanga fakafonua ka 'oku totonu ke 'alu fakataha pe mo e tauhi e sino, 'atamai, laumalie ke ma'a pea 'e ha pe 'i he 'etau felafoaki. Kuo u hoha'a'ia 'i hono tu'uaki mai e 'ofa fonua he kapau tetau savea'i 'etau tu'unga takitaha mo 'etau tokoni 'e ma'u ko e fa'ahinga 'oku lea kovi kia Mele ko kinautolu 'oku 'ikai tauhi e me'a 'oku fai ki ai e talanoa'. Tuku noa'ia pe pe e talanoa ia 'a Mele kapau 'oku fepaki mo ho'omou vakai, kae vakai hifo ki ho'omou talanoa he kuo mou toe fihia pe 'i ho'o mou mata'u'.
Malo e talanoa kau ki'i lele ki he Lotu ke ma'u ha maama.
Siosaia Moimoiangaha
siatahi [at] yahoo [dot] com
