Hala hano tukuaki'i kovi e Komisiona Polisi [1]
Friday, March 25, 2011 - 15:44. Updated on Monday, September 9, 2013 - 18:40.
'Etita,
'OKU ou fakamalo atu kia Samiu Sika he lave mai ki he'eku tohi fekau'aki mo e tohi tangi 'a e kau polisi Tonga, 'a ia ne toki tukuange mai he ngaahi ma'u'anga ongoongo.
'Oku ha mei he tohi 'a Samiu na'e 'ikai kene lau lelei ke mahino kiate ia 'a e kakano 'o 'eku tohi pea toki 'omai 'a e me'a 'oku tokanga kiai. Mei he kamata'anga 'eku tohi 'o a'u ki he'ene 'osi, ne te'eki tu'otaha ke u faka'ikai'i 'a e lelei 'a e ngaue kuo fakahoko 'e he Komisiona Polisi mo 'ene Potungaue. 'I he taimi tatau ne te'eki tu'otaha ke u tukuaki'i 'a e Komisiona 'oku hala 'ene founga ngaue pe 'oku 'ikai fakalao 'ene ngaue 'oku fakahoko. 'Ikai 'aupito. Ko 'eku tokanga na'e tukutaha pe 'i he malava 'eha ni'ihi mei he Potungaue Polisi ke nau lototo'a 'o tu'u fakataha ke fakaha 'enau ta'efiemalie (Collectively address their grievances) pea 'omai ke 'ilo kiai 'a e kakai (public). 'Oku ou tui mahalo ne 'osi hoko pe ha ngaahi ta'efiemalie pehe ni ia kimu'a he Potungaue ni ka ne fakalotofale pe, ka 'oku fakahisitolia eni ia he 'oku hoko ko e ongoongo (public news).
Ko e me'a pe ia na'a ku tokanga kiai Samiu, mo 'eku faka'amu ke nau fokotu'u ha'anau kautaha ke nau fakahoko 'a e ngaahi alea pehe ni kae tu'u tau'ataina e kau Polisi ke fakahoko honau fatongia. 'Oku 'ikai ko ha me'a kovi ia, pea he 'ikai ke tu'u ai e ngaue ia, ka 'e malavalava e ngaue lahi mo toe lelei ange he 'oku mahino ki he kau taki 'o e ngaahi Potungaue 'oku 'i ai 'a e ngaahi me'angaue (mechanisms) 'oku malava ke nau taliui kiai fekau'aki mo hono tokanga'i 'enau kau ngaue. 'Oku 'ikai ha'atau makakoloa fakanatula ke tau fakafalala kiai faka'ekonomika, ka ko 'etau mata'ikoloa mahu'inga taha pe hotau Kakai, pea 'oku taau ke tau tokanga'i fakalelei he ko honau nima, 'atamai mo e ivi 'e langa 'aki hotau fonua.
'Oku malie foki 'a ho'o fakaha mai Samiu 'a e 'ikai keke tui ki he pehee koia 'oku 'iai 'a e tukufakaholo ko e taliangi ta'etoefehu'ia he Potungaue Polisi. Kataki Samiu 'o toe foki 'o lau lelei 'eku tohi, na'aku 'oatu hangatonu pe (direct quote) 'a e lea 'a e taha 'o e kau 'ofisa ma'olunga 'o e Potungaue he 'aho 'o e fakamavae mo ia hili e kakato hono taimi ngaue. 'Oku 'ikai ko ha'aku lau ia 'a'aku ka ko 'eku fanongo pe mei he lea 'a e 'ofisa koia na'e fakamafola mai he TV Tonga.
Malo 'aupito e tohi mai Samiu pea 'oku ou kole fakamolemole atu kapau 'oku uesia koe 'e he tohi na'aku 'uluaki fakahoko atu.
'Ofa atu mo e faka'apa'apa lahi,
Dr Fotu K.V. Fisiiahi
ffisiiahi [at] unitec [dot] ac [dot] nz ( ffisiiahi [at] unitec [dot] ac [dot] nz)