Matangi Tonga
Published on Matangi Tonga (https://matangitonga.to)

Home > Pepe mahaki'ia kuo fanau'i 'e he TEMO

Pepe mahaki'ia kuo fanau'i 'e he TEMO [1]

Halatahi, Nuku'alofa, Tonga

Friday, December 15, 2006 - 10:11.  Updated on Tuesday, January 27, 2015 - 15:23.

'Etita,

'Oku ou fakatulou atu mo e faka'apa'apa mo'oni ki he Tala 'o e Fonua pea mo ha Tonga pe 'oku a'u atu kiai 'a e ki'i tohini mei he kii popao 'oku ou 'alo'alo holo ai 'o fai 'eku fangota ke mo'ui ai hoku famili.

'I he taimi 'oku kamata ke fatu ai ha pepe fo'ou 'i he manava 'o e fa'e, 'e kamata leva ke ne teuteu'i 'a 'ene mo'ui ki he tanaki fo'ou ki he famili, kau ai mo e 'a'ahi mo muimui'i 'a e ngaahi fale'i 'a 'ene Toketa, hange nai ko e ngaahi talatalaifale 'e fai ange 'e he 'ene fa'e he kuo ne fou mai 'i he ngaahi taukei 'o e mo'ui kau ai mo hono fa'ele'i 'o 'ene tama 'oku lolotonga feitama. Pea pehe tokua 'i he ngaahi sivi mo e 'a'ahi fakafalemahaki 'a e fa'e na'e 'ilo ai 'oku 'i ai 'a e palopalema ki he sino 'o e kii pepe 'i he Manava 'o 'ene fa'e.

Na'e tu'utu'uni leva 'e he Toketa ke Fakatokoto 'a e fa'e ki he ngaahi sivi pe koeha 'a e founga 'e lava ai ke Fakahaofi 'a 'ene tama 'oku te'eki ke fa'ele'i mai meihe Tupulaki 'a e mahaki 'i he pepe.

'I he hili ha uike mo e ngaahi sivi mo e faka'ata, na'e 'ilo ai ta ko e palopalema ia 'oku 'ikai ko e pepe ta ko e sino 'o e fa'e, na'e tupunga mei ai 'a e mahaki'ia 'a e ki'i pepe fo'ou te'eki ke fa'ele'i mai mei he manava 'o 'ene fa'e.

Na'e kamata leva ke 'oange 'a e ngaahi faito'o ke tokoni ki he sino 'o e fa'e ke fakasi'isi'i 'a hono ma'u 'o e mahaki 'e he pepe 'i hono manava te'eki fa'ele'i.

Na'e 'ikai fiemalie ki ai 'a e fa'e feitama, pea ne talaange ki he toketa ke to'o 'a e pepe mei hono manava 'i he vave taha, he 'oku faingata'a'ia 'a 'ene mo'ui. Na'e talaange 'e he toketa, 'oku 'ikai ke 'i ha tu'unga fakatu'utamaki ho'o mo'ui, ka e fai 'a e faito'o ko ho'o vivili ta'e'unua pea (TEMO) faito'o tatau pe. Na'e 'ikai fiemalie 'a e fa'e kae vili ta'e'unua ki he Toketa, 'oku faingata'a'ia lahi 'a 'ene mo'ui 'i he pepe kae tafa mu'a ia 'i he vave taha ke to'o na'a mate. Na'e iku 'o fakalangaa'i pea to'o 'a e pepe mei hono manava 'o fakatolonga 'i ha puha sio'ata, na'e hili pe mei ai ha mahina nai 'e 6 kuo malolo 'a e ki'i pepe he na'e toe lahi ange 'a e ngaahi mahaki kehekehe na'e ma'u 'e hono sino, pea toki fakatotolo'i hake, ko e fa'e ia na'e puke ia 'i he ngaahi psychological problems pea fana'ui fakavave mai 'a e pepe ia 'o 'ave ki 'api 'o 'ikai ke ne tauhi fakalelei.

Te u ngata a he, ka ko e Democracy ko e me'a lelei ke rule by the people, pea oku faka'ofo'ofa, ka 'oku 'i ai nai ha ngaahi palani mo ha mateuteu 'a e TEMO ki he pepe fo'ou 'oku 'amanaki ke fa'ele'i mai ki he mo'ui mo e fa'unga 'o e fonua ko Tonga.

Na'a 'oku tau mo'ua hono tukuaki'i 'o e pule'anga ta ko e mahaki'ia ia 'oku 'i he sino mo e 'atamai 'o e kau fa'e feinga ke liliu fakavavevave mo e 'ikai ke tau 'ilo pe koeha 'a e fa'ahinga pepe fo'ou 'oku teu hono fanau'i mai ki he mo'ui 'a e Tonga.

Ko e fanautama fo'ou 'eni 'a e TEMO na'e toki 'osi hono fa'ele'i mai 'i he 'aho 16/11 ko e:

(1) Ta fakamalohi 'a e kau pisinisi -destructive & reckless behaviour, They take away Human rights

(2) Fakaehaua & maumau ki he fonua rioters & looters

(3) Kau kaiha'a -Thieves and Burglars

(4) Hae pangike - bank robbers mo e ha fua, mo e ha fua, mo e ha fua hange ko e lau 'a Sitaleki Tupou mo e ha fua 'a e mole 'a e pule'anga, 'oku laulaumiliona ange 'a e mole ia ki hono feinga'i ke toe mo'ui lelei 'a e pepe mahaki'ia kuo fanau'i mai 'e he kau Temo ki he mo'ui 'a e fonua mo e ongoongo 'o e fonua ko Tonga.

'Ofa pe te mou lava ke tuku e tuli tonuhia ka mou hanga ki he 'otua ke ne fakamau'i totonu kitaua ke ta kei polepole 'aki 'a hota Tonga.

Lotu mo Ngaue

Tahi Ponesii

ponees [at] yahoo [dot] com
 

16-11 [2]

Source URL:https://matangitonga.to/2006/12/15/pepe-mahakiia-kuo-fanaui-e-he-temo

Links
[1] https://matangitonga.to/2006/12/15/pepe-mahakiia-kuo-fanaui-e-he-temo [2] https://matangitonga.to/topic/16-11?page=1