'Etita,
‘Oku tau ongo'i mamahi kotoa pe 'i he po'uli kuo to he fonua he ngoto 'a e MV Princess Ashika. Ka 'oku ai ha ngaahi fehu'i mahu'inga 'oku totonu ke fai ki ai ha tokanga 'i he faingata'a na'e hoko.
(1) Ko e ha e 'uhinga na'e hao ai kotoa e kau kauvaka 'o e vaka? Na'a nau 'ilo nai 'oku ai ha faingata'a ki he vaka kae 'ikai te nau tala ki he kau pasese? Kapau ko ia, pea ko e ha leva ai na'e 'ikai te nau tala ki he kau pasese 'a e me'a kuo hoko ki he vaka? Na'e mei ai ha taimi fe'unga ke nau tala ai 'a e faingata'a na'e hoko?
(2) Ko e ha e 'uhinga 'o e pehe na'e hao toko taha pe 'a e 'Eikivaka ia mo ha toko taha kehe 'i ha vakafokotu'u na'e toki 'ilo atu ia kuo mama'o ia mei he feitu'u na'e ngoto ai e vaka? Matamata na'a ne mu'aki hifo 'e ia mei he vaka kae 'ikai te ne tala ki he kau pasese 'e ngoto e vaka? Kapau ko ia, ko e ha ai na'e 'ikai ai te ne fai hono fatongia ko e 'eikivaka, ke nofo he vaka 'o toki hifo fakamuimui mei he vaka he'ene ngoto? 'Ikai ne mei langilangi'ia ange 'a e 'Eikivaka ni 'oka ne 'alu hifo ia mo e vaka?
(3) 'Oku pehe na'e ma'u 'a e SOS mei he vaka 'o fakaha ai 'a e feitu'u totonu 'e ngoto ai e vaka. Kapau ko ia, ta na'e 'osi 'ilo pe 'e he 'Eikivaka 'e ngoto e vaka, ka ko e ha na'e 'ikai ai te ne tala ki he kau pasese 'a e me'a kuo teu ke hoko ki he vaka? 'Oku fakaloloma 'aupito 'okapau ne 'ilo 'e he 'Eikivaka mo e kau kauvaka 'e ngoto e vaka, pea 'ikai te nau tala ki he kau pasese ka nau feingamo'ui kinautolu ia 'o li'aki e vaka mo e kau pasese. Kapau ko ia (pea 'oku ou 'amanaki 'e hala 'eku fakafuofua ko eni), ko e toki ta'e'ofa lahi mo'oni ne fai 'e he 'Eikivaka mo 'ene kau kauvaka ki si'i kau pasese ne 'atu 'enau mo'ui 'o fakafalala ki honau 'aofinima he momeniti na'a nau heka ai ki he vaka.
Neongo 'oku fakamamahi 'a e me'a kuo hoko, pea 'oku taau ke 'oua na'a tau fetukuaki 'i he me'a ni, ka ko e ngaahi fehu'i ko ena kuo u lave atu ki ai, 'oku taau ke tokanga'i. Ko e 'Eikivaka 'oku taau ke ne fua 'a e mamafa 'o e me'a na'e hoko. Ko e fehu'i mamafa kiate ia mo 'ene kau kauvaka, pe ko e ha koa ne nau hao kotoa ai kae ngoto e vaka ia mo e tokolahi 'o e kau pasese. 'Ikai na'a nau 'osi 'ilo 'e ngoto e vaka kae 'ikai te nau fai honau fatongia totonu ki he kau pasese ko e feinga'i ke fakahaofi 'enau mo'ui.
'Oku ou tui 'oku totonu ke tokanga e kau polisi ki he kau kauvaka mo e 'Eikivaka pe ko e ha 'a e me'a totonu na'e hoko ki he vaka na'e vave pehe ai 'ene ngoto. Kapau leva na'a nau 'ilo 'a e me'a na'e hoko ki he vaka kae 'ikai te nau tala ki he kau pasese, 'oku ou fakatauange 'e hanga 'e honau konisenisi 'o fakahalaia'i kinautolu ke nau tala totonu 'a e me'a na'e hoko pea ke nau fua 'a e kanokatamaki 'o e kovi 'enau ngaue na'e fai ne mei lava ai ke tokolahi ange e kau pasese na'e haofaki 'enau mo'ui 'i he faingata'a kuo hoko.
Tauange mo e 'Otua ke ne fakanonga mo fakafiemalie si'i ngaahi famili kuo huki tonu ai 'a e mamafa 'o e taufa kuo to he fonua. Mo'oni 'e 'ikai lava 'e he fiekaungamamahi ni ke ne feau 'a e faingata'a kuo mo'ua ai si'i ngaahi famili kuo mole honau ngaahi 'ofa'anga he vaka, ka 'oku tau falala 'oku kei Satai pe 'a Satai te'eki liua ia 'o fe'unga hono mafimafi mo hotau vaivai.
'ofa atu mo e lotu,
Rev Dr Ma'afu Palu
maafu_palu [at] hotmail [dot] com
